WIJS EN WAARDIG STERVEN
VOOR WIE?
Dit retreat is voor eenieder die leeft! Want uiteindelijk raakt de dood ons allemaal. Maar misschien heb je extra interesse vanuit een bepaalde verantwoordelijkheid die je draagt, of een fase waarin je je bevindt.
“Wie mag er voor jou spreken, als je dat zelf niet meer kan?” Dit is één van de vragen die je beantwoordt tijdens het programma van Lola. Hoe zij je “down-to-earth” en “doodgewoon” over existentiële vraagstukken laat nadenken en er toch de nodige lichtvoetigheid en humor kan in houden is meesterlijk.
Misschien herken je je in één van de uitspraken hieronder:
- De dood en het stervensproces fascineren me. Het kan me opeens zomaar overkomen! Ik wil er graag over nadenken en er meer over weten, zodat ik als het zover is het proces rustiger kan beleven en makkelijker keuzes kan maken.
- Verder dan mijn uitvaartverzekering en mijn muzieklijstje ben ik eigenlijk niet gekomen. Ik hoor dat je je eigen afscheid heel persoonlijk kan maken, en dat je niet alles uit handen hoeft te geven aan een uitvaartbegeleider Ik ben benieuwd naar mogelijkheden.
- Versterven, palliatieve sedatie, euthanasie… ik weet er vaag iets van, maar wil er meer van weten.
- Hoe ga ik om met mensen die een verlies hebben geleden? Ik weet niet wat ik moet zeggen, ik heb geen woorden. Ik weet niet wat ik moet doen en zou daar makkelijker in willen worden.
- In mijn hele opleiding heb ik twee uur gehad over de dood (hoe stel je de diagnose)? Ik wil meer over het stervensproces weten: wat is belangrijk (emotioneel, spiritueel, sociaal, zingevend)? Wat maakt iemand mee? Waar moet ik op letten? Wat is goed sterven?
WAT BRENGT HET JE?
- Je kijkt je met andere ogen naar sterven, je ziet ook de mogelijkheden om er een sereen en mooi moment te maken met je naasten en geliefden.
- Je hebt nieuwe tools en ideeën over hoe je bij het sterfbed van een geliefde of vriend aanwezig kan zijn en een echte meerwaarde bieden.
- Je leert praten over iets wat existentieel en belangrijk is in het leven.
- Je kunt beter rouwen doordat het afscheid bewust en mooi was en je echt aanwezig was bij je medemens
THEMA’S
- De visie van deze tijd op dood, sterven en uitvaart – je eigen visie
- Hoe voelt sterven? En wat is versterven, hoe voelt dat?
- Als een kind het leven laat
- Levenseinde planning
- De laatste verzorging
- Het bijstaan van naasten en/of patiënten in het stervensproces
- Fabels rondom afscheid: wat kan er en kan er niet?
Uitspraken van deelnemers
“Ik heb in de herfst een vriendinnen weekend, ik ga voorstellen om dan met elkaar te bespreken hoe we tegen ons sterven aankijken en wat onze wensen zijn. Ik heb allerlei inspirerende vragen meegekregen om het gesprek met elkaar aan te kunnen gaan.”
“Ik heb deze week mijn zus gevraagd om mij te helpen verzorgen na mijn sterven. Ja natuurlijk! was het antwoord. Het was een moment van diep doorvoelde liefde en sisterhood.”
“Ik werk als verpleegkundige op de SEH en dacht al best veel te weten, na 25 jaar in dit vak. Maar door deze training heb ik geleerd om anders naar het levenseinde te kijken, het gesprek aan te gaan met patiënt en familie en vooral ook om artsen en collega’s te motiveren te luisteren naar de wensen van de patiënt en ruimte te bieden aan een waardevol stervensproces.” (Brigitte W. Verpleegkundige)
“Ik weet in ieder geval dat ik in een wade zou willen en waarschijnlijk op een draagplank of in een mand, met een bloemenwandje. Het verrast me dat het gewoon rust geeft om dat te weten.”
“Ik vond het zeer waardevol om in de documentaire te zien hoe versterven kan gaan, en ook te zien hoe het lichaam dan verandert. Versterven is voor mij een mogelijkheid geworden om serieus te overwegen.”
“Vroeger zei ik altijd: geef mij maar euthanasie. Na dit thema-retreat kijk ik er anders naar. Ik wil graag zoveel mogelijk het tempo van mijn sterfproces respecteren, als de pijn natuurlijk draaglijk blijft.
WERKWIJZE
Je krijgt informatie, een andere kijk, nieuwe ideeën en praktische tips. Je bezint, reflecteert en deelt ervaringen met de andere deelnemers. Door de gevarieerde groep komen allerlei perspectieven aan bod en kun je veel van elkaar leren.
PRAKTISCH
Datum:
28 april: Inloop vanaf 18.00 uur, gezamenlijk diner is om 19.00 uur
1 mei: Einde 17.30 uur (geen diner)
Jouw investering:
€ 950,- (éénpersoonskamer)
€ 830,- (bed op een tweepersoonskamer)
- Inclusief maaltijden, bed- en badlinnen, gebruik sauna (op vaste momenten), de vaste Land aan Zee activiteiten (yoga, natuur, sauna, bewegen, meditatie, community) en het programma van Lola. Inclusief BTW, exclusief toeristenbelasting.”
- Het team van Land aan Zee biedt een ochtendactiviteit (tussen 7.15 u en 8.00 u) en een avondactiviteit aan om het geleerde te laten bezinken en het lichaam te laten ontspannen.
- Maximum 12 deelnemers.
Lola Rus Hartland (de Overtocht)
Lola werkt als onafhankelijk Stervensbegeleider, Levenseinde Doula, Uitvaart coach, Ritueel begeleider en Rouwbegeleider. Zij is gespecialiseerd in holistische zorg in elk van de bovenstaande rollen. Ook is zij co-auteur en docent van de NHA cursussen Stervensbegeleiding/Levenseinde Doula, Rouwbegeleiding en Uitvaartverzorging. Lola is beschikbaar voor supervisie, interviews en lezingen.